Van beenderen kun je prima houtlijm maken, die je zonodig
weer kunt oplossen om het gelijmde weer los te maken.
Je maalt de botten fijn en lost de
brokjes op in warm water van minstens 45 graden. Wanneer je de stukjes bot
zonder water tot 100 graden verwarmt, krijg je ook lijm die goed vloeibaar is.
Warmer mag echter niet, dan verbrandt het bot. Daarom is de truc handig,
die ook in de keuken gebruikt wordt: koken au bain marie. De pan met wat je wil
verwarmen zet je in een ruimere pan met water. Bij 100 graden gaat het water
koken en verdampen, de temperatuur komt daardoor niet boven het kookpunt uit.
Op dezelfde manier kan beenderlijm gemaakt worden.
Voor de
timmerman
of
meubelmaker
die op karwei was en maar een beetje lijm
nodig had, was er een klein beenderlijmpotje. Dat bestaat twee delen.
In het (vaak geëmailleerde) binnenste potje gaan de brokjes beenderen
met eventueel een beetje water.
Dat potje past in een groter, maar zo ruim dat er daarin genoeg plaats overblijft voor het
water dat de temperatuur bewaakt. De potjes zijn van
gietijzer.
Een grotere variant stond in de werkplaats.
Tegenwoordig zijn alle lijmen kant en klaar verkrijgbaar.
Tekst: Geert Lustig (04-2010). Bronnen: zie literatuurlijst. Afbeelding: Jean Penders
